Radzenie sobie ze stresem w sytuacji startowej: coping
Wielu psychologów sportu uważa, że zdobywców medali w zakresie przygotowania i zdolności niewiele różni. Zwycięzców cechuje umiejętność radzeni sobie z przedstartowym pobudzeniem i niepokojem. Pozostali najczęściej nie dźwignęli stresu i nie zmieścili się na podium. Sytuacja rywalizacji sportowej nierzadko odbierana jest przez kolarza jako stresująca. Towarzyszy mu wówczas lęk objawiający się wzrostem pobudzenia fizjologicznego. Jak można nauczyć się regulacji pobudzenia, tak, by utrzymać je na poziomie optymalnym i wykorzystać je jako sprzymierzeńca w sportowych szrankach? Nie ma wątpliwości co do tego, że poziom pobudzenia i lęku u zawodnika wpływa w znacznym stopniu na poziom uzyskiwanego przez niego wyniku sportowego. Istnieje szereg metod psychologicznych, dających możliwość ,,wyregulowania’’ pobudzenia tak, by znajdowało się ono na optymalnym poziomie i w ten sposób umożliwiało najefektywniejsze wykonanie zadania podczas zawodów. Coping to słowo zapożyczone z języka angielskiego, oznaczające radzenie sobie ze stresem. Określenie to stało się powszechne zarówno wśród psychologów sportu, jak i samych sportowców, do tego stopnia, że używane jest dla określenia metod redukcji napięcia w sporcie. Techniki relaksacyjne są jedną z propozycji na obniżenie napięcia przedstartowego u sportowców. Świadome i samodzielne ,,wyregulowanie’’ własnego pobudzenia jest niezwykle trudne ze względu na fakt, iż sami nie jesteśmy w stanie obiektywnie ocenić jego poziomu. Niełatwo oszacować takie jego wskaźniki jak: tempo pracy serca, ciśnienie krwi czy temperaturę ciała. Kluczowym założeniem metody znanej jako biologiczne sprzężenie zwrotne jest próba precyzyjnego określenia poziomu pobudzenia, a więc tym samym jego wskaźników, co daje nam możliwość opanowania sztuki jego świadomego kontrolowania. Prowadzone badania dostarczyły dowodów na to, że biofeedback skutecznie wspomaga proces relaksacji i jest przydatny w pracy nad osiąganiem lepszych wyników w sporcie. Pozytywny wpływ tej metody polega w szczególności na łagodzeniu stanów pobudzenia, dlatego tym bardziej pomocna będzie w przypadku zawodników cechujących się nadmiernym pobudzeniem fizjologicznym. Jeśli jednak nie mamy pewności, czy zawodnik rzeczywiście jest pobudzony, stosowanie biofeedbacku może okazać się nie tyle nieprzydatne, co doprowadzić może do obniżenia stanu pobudzenia zawodnika dostatecznie zrelaksowanego, a w konsekwencji nawet do jego... zaśnięcia. Techniki treningowe w relaksacji Schulza i Jacobsona różnią się od siebie, jednak często stosowane są zamiennie. Założenie, z którego wyszedł Jacobson jest niezwykle oczywiste: jeżeli uda nam się rozluźnić mięśnie podlegające naszej woli, to możemy tym samym spowodować rozluźnienie tych grup mięśni, których pracy nie jesteśmy w stanie świadomie kontrolować.
Strict Standards: Only variables should be passed by reference in /home/bikeboard/domains/bikeboard.pl/public_html/smarty/plugins/function.x_paginator.php on line 35
Dodano: 2010-05-31
Autor: Katarzyna Kosior
Reklama
